2011 Arap Baharı ayaklanmaları, protestolar tarihinde çok önemli bir andı. Sosyal medyanın ve dijital teknolojilerin yeni kullanımı, vatandaşların kitlesel gösteriler düzenlemesine ve muhalefet dalgasını sınırların ötesine yaymasına izin verdi. Aynı zamanda, internete ilk defa büyük çaplı sansür geldi.
Şimdi, 11 yıl sonra, internet kesintileri ve sosyal medya sansürleri, Dünya çapındaki hükümetler arasında protestocuları susturmak ve hak ihlallerini gizlemek için yaygın bir uygulama haline geldi.
Bununla birlikte, dünyanın dört bir yanındaki vatandaşlar bu yasaklarla mücadele etmeyi öğrendi. Ve cevap her zaman dijital teknolojide yatıyor. VPN hizmetleri gibi güvenlik ve atlatma yazılımları bu şekilde çatışma zamanlarında herkesin favori silahı haline geldi.
Son zamanlarda İran’da Instagram ve WhatsApp yasaklarından sonra VPN talebinin arttığı görünüyor. Ülkedeki VPN indirmeleri normalin yüzde 3.000 üstüne çıktı. Bu, Dünya’nın dört bir yanında huzursuzluk ve savaş yaşanan bölgelerde de geçerli.
Yüzde 17.000’lik inanılmaz artış
Kazakistan’da mobil internet erişiminin kısıtlanmasının üzerine VPN indirmeleri yüzde 3.400 arttı. Nisan ayında Sri Lanka’da bu artış inanılmaz boyutlara ulaştı; yüzde 17.000 olarak görüldü. Hükümet, sosyal medya yasaklarının VPN nedeniyle tamamen işlevsiz hale geldiğini gördüğünde, yasakları kaldırmak zorunda kaldı. Rusya Ukrayna savaşının başlamasından sonra bu bölgedeki VPN talebi yüzde 2.700 arttı. Endonezya’da PayPal ve Twitter yasağının ardından yüzde 196 artış görüldü.
Sanal özel ağ teriminin kısaltması olan VPN yazılımları, kullanıcının IP adresini gizliyor ve veri alışverişinin güvenli bir VPN tüneli üzerinden yapılmasını sağlıyor. Böylece, bir ülkede internet üzerine getirilen kısıtlamaları atlamak mümkün oluyor.